Christus in Profetie #3 De Knecht in Jesaja (3) Gezalfde

In het vorige hoofdstuk zagen wij hoe het volk van God ging uitkijken naar iemand die verlossing kon brengen. God kent de mens en weet zijn verlangens.

Een gezalfde geroepen

In verband met de verlossing van het volk lezen we hoe God zijn gezalfde roept. Het woord voor gezalfde is in het Hebreeuws Messias en in het Grieks Christus. Dit blijkt de Perzische koning Kores te zijn (Jes. 45:1).
Sommigen hebben moeite met zo’n vergelijking tussen Kores, een puur wereldse koning, en Jezus. Het gaat hier echter niet om een godvrezend leven, maar om een specifiek aspect van Gods verlossing. Kores was de koning, die Gods volk de vrijheid gaf uit Babel te vertrekken. Zo is ook Christus de door God aangestelde koning, die Zijn volk van de zonde zal bevrijden. Het woord verlosser is afgeleid van ‘losser’, een familielid dat in staat was iemand vrij te kopen als hij tot slavernij was vervallen.

Het volk was gevangen in Babel, maar nog veel meer in hun eigen falen. Zij worden vrijgekocht door Gods losser. Dan spreekt deze verlosser zelf:

“God, de HEER, heeft mij gezonden, met zijn geest.”

En God vervolgt:

“Dit zegt de HEER, je bevrijder, de Heilige van Israël: Ik ben de HEER, jullie God, die jullie onderricht in je eigen belang, die jullie leidt op de weg die je gaat. Luisterde je maar naar mijn geboden, dan zou jouw vrede zijn als een rivier, en je gerechtigheid als de golven van de zee. Je nageslacht zou zijn als het zand, je nazaten ontelbaar als zandkorrels. Je naam zou nooit worden uitgewist, maar voor altijd bij mij voortleven” (Jes. 48:16-19).

Gods volk wordt dan opgeroepen uit Babel te vertrekken.

“Trek weg uit Babel, ontvlucht de Chaldeeën! Verkondig dit met luid gejuich, laat het horen, laat weten tot aan de einden der aarde: De HEER koopt zijn dienaar Jakob vrij!” (Jes. 48:20).

Het lijkt ironisch dat God zijn volk in ballingschap heeft doen gaan, om het vervolgens op te roepen weer te vertrekken. Als we echter inzien hoe in de Schrift Babel steeds symbool staat voor een mensheid die Gods geboden niet wenst te volgen, begrijpen we waarom Israël niet in het beloofde land thuishoorde, totdat het weer zijn bijzondere positie als Gods volk besefte. Toen dat besef er was, volgde de oproep om te vertrekken. Een weerklank hiervan vinden we in Openbaring 18:4, als oproep aan de gelovige vandaag.

“ Toen hoorde ik een andere stem uit de hemel, die zei: Vertrek, mijn volk, verlaat de stad, opdat gij niet deelt in haar zonden en geen deel krijgt aan haar plagen.” (Opb 18:4 WV78)

De Knecht spreekt

De Knecht spreekt verder in hfdst. 49. Hij richt zich niet enkel tot het volk Israël, maar tot alle volken:

“Eilanden, hoor mij aan, verre volken, luister aandachtig. Al in de schoot van mijn moeder heeft de HEER mij geroepen, nog voor ze mij baarde noemde hij mijn naam … Hij heeft me gezegd: Mijn dienaar ben jij. In jou, Israël, toon ik mijn luister” (Jes. 49:1-3).

De uitdrukking ‘eilanden’, aan het begin van dit citaat (in de NBG’51 vertaald als kustlanden), betekent zoiets als ‘de uithoeken van de aarde’.

Deze oproep om te luisteren gaat dus uit tot de hele wereld, en niet enkel tot Israël.

De Knecht getuigt hoe hij door God geroepen is. Hij krijgt hier de naam Israël, maar uit de verdere tekst blijkt dat het niet over het volk als geheel kan gaan, want dat moet hij juist redden. Israël als geheel was niet aan de knecht-rol toegekomen. Het had gefaald, zoals we vorige keer al zagen. Nu heeft God één in het bijzonder uit dat volk uitgekozen om de ware Knecht te zijn, en allereerst zijn volk te bevrijden. God had al aangekondigd hoe hij zijn macht zou tonen door zijn volk uit Babel te bevrijden, maar de Knecht gaat nog veel verder in zijn getuigenis van Gods luister.

De apostel Johannes komt hier veelvuldig op terug. Hij vermeldt vaak hoe Jezus Gods luister getoond heeft:

“Ik heb op aarde uw grootheid getoond door het werk te volbrengen dat u mij opgedragen hebt” (Joh. 17:4).

Het woord grootheid is hetzelfde Griekse woord als in de Griekse vertaling van het OT. In de NBG’51 wordt het in beide gevallen weergegeven met ‘verheerlijken’. Hier is de ware Knecht aan het woord, die niet gefaald heeft in zijn roeping, maar die werkelijk Gods luister aan de wereld getoond heeft. Tevens heeft hij getoond hoe God een verlossende God is, door het kruis. Zoals Paulus later zou schrijven:

“De boodschap over het kruis is dwaasheid voor wie verloren gaan, maar voor ons die worden gered is het de kracht van God” (1 Kor. 1:18).

Die kracht wordt in het klein getoond in de verlossing uit Babel, maar uiteindelijk in het verlossen van de mensheid uit de zonde. De grootheid of verheerlijking waar Johannes over schrijft komt ook tot uitdrukking in het bekeren van mensen om hen tot discipelen te maken. Jezus zegt:

“Als jullie in mij blijven en mijn woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het zal gebeuren. De grootheid van mijn Vader zal zichtbaar worden wanneer jullie veel vrucht dragen en mijn leerlingen zijn” (Joh. 15:7-8).

Toch lijkt het alsof deze missie van Jezus in eerste instantie mislukt is.

De evangeliën spreken van een schare die Jezus wel volgt, maar die het in meerderheid slechts te doen is om de tekenen. De weerstand tegen Jezus neemt steeds verder toe. Uiteindelijk schreeuwt het volk in Jeruzalem:

“Kruisig hem”.

Hierover spreekt Jesaja wanneer hij de reactie van de Knecht weergeeft:

“Maar ik zei: Tevergeefs heb ik me afgemat, ik heb al mijn krachten verbruikt, het was voor niets, het heeft geen zin gehad. Maar de HEER zal me recht doen, mijn God zal me belonen” (Jes. 49:4).

Voorgaande:

Christus in Profetie #1 De Knecht in Jesaja (1)

Christus in Profetie #2 De Knecht in Jesaja (2) Behoefte aan Verlossing

Vervolg:

Christus in Profetie #4 De Knecht in Jesaja (4) Heilbezorger, Knecht en Messias